Co wpływa na mikrobiotę jelitową u noworodków?
Istnieje szereg czynników, które mają wpływ na prawidłowy rozwój flory bakteryjnej przewodu pokarmowego dziecka.
Jednym z nich jest rodzaj porodu. W trakcie porodu naturalnego, przewód pokarmowy dziecka zostaje zasiedlony przez florę bakteryjną występującą w drogach rodnych oraz w przewodzie pokarmowym matki. W większości są to pałeczki z rodzaju Lactobacillus oraz Bifidobacterium.
Pałeczki Lactobacillus wykazują działanie antagonistyczne wobec patogenów chorobotwórczych. Związane jest to z ich zdolnością do wytwarzania kwasu mlekowego oraz pozostałych kwasów organicznych, które obniżają pH środowiska, co uniemożliwia rozwój patogennych drobnoustrojów. Dodatkowo przylegają one do komórek nabłonkowych jelita i tym samym ograniczają dostęp innych mikroorganizmów. Pałeczki Lactobacillus wytwarzają również enzym – hydrolazę soli żółci, która chroni je przed szkodliwym działaniem soli żółciowych i zwiększa ich przeżywalność w przewodzie pokarmowym.
Bifidobakterie są pałeczkowatymi, beztlenowymi bakteriami, które posiadają zdolność do produkcji kwasu mlekowego i kwasu octowego. Podobnie jak pałeczki Lactobacillus, Bifidobakterie ograniczają rozwój organizmów patogennych, pełnią ważną funkcję w przemianie materii i stymulują układ odpornościowy. Ponadto bakterie z rodzaju Bifidobacterium produkują substancje o właściwościach przeciwbakteryjnych tzw. lantybiotyki. Zwiększają one również przyswajanie składników mineralnych m.in. żelaza, wapnia, magnezu oraz produkują kwas foliowy ważny w okresie planowania ciąży jak i w ciąży i czasie karmienia piersią.
Według aktualnych danych, niemal 44% porodów w Polsce zakończonych jest cesarskim cięciem, co ma również znaczenie dla rozwoju mikrobioty dziecka. W tych przypadkach, przewód pokarmowy noworodka zostaje zasiedlony przez florę bakteryjną pochodzącą ze skóry matki oraz otoczenia szpitalnego.
Stwierdzono, że u dzieci karmionych piersią, dochodzi do szybkiego zasiedlenia jelit przez kolonie bakteryjne. Szczególne znaczenia mają tutaj bakterie z rodzaju Bifidobacterium (B. breve, B. lactis, B. longum) i Lactobacillus, które stanowią skuteczną obronę przed mikroorganizmami chorobotwórczymi. Istnieją badania w których wykazano, że szczep Bifidobacterium breve posiada zdolność do ograniczenia rozwoju wielu patogennych bakterii Escherichia coli. Bakterie E. coli mimo tego, że wchodzą w skład flory fizjologicznej przewodu pokarmowego, w określonych warunkach mogą stać się bakteriami chorobotwórczymi wywołując uporczywe biegunki, kolki czy też zakażenia układu moczowego.
Warto podkreślić, że zaburzenia mikrobioty przewodu pokarmowego noworodka mogą nieść za sobą konsekwencje zarówno w pierwszych miesiącach jak i kolejnych latach życia. Zatem modyfikacja flory bakteryjnej poprzez zastosowanie odpowiedniego probiotyku w okresie ciąży i karmienia piersią, może przynosić wiele korzyści dla zdrowia dziecka.
